8 Aralık 2024
error code: 523
Orta Doğu, tarım ve şehir kültürünün doğduğu yerdir. Yazı burada gelişmiştir ve çeşitli dinler bu bölgede ortaya çıkmıştır. En eski uygarlık MÖ 5000’ de Mezopotamya (Irak) da ortaya çıkmıştır. Sümerler burada çivi yazısını bulmuş ve kanal ve şehirler yapmışlardır. Akdeniz’in doğu sınırında yaşayan Museviler’in inandığı din tek tanrılı bir dindi. Sonra bir Arap olan Muhammed yeni bir din olan islamın temellerini atmıştır. MS 750’ den sonra müslümanlar yeni bir imparatorluk kurmuşlardır ve Arap uygarlığını yaymışlardır. Arap uygarlığının büyük bir bölümünü yine İslam’a inanan Türkler ele geçirmiştir. Ancak 19.yüzyılda çöküşe geçen Osmanlılar’ dan bazı Arap bölgeleri ayrılmıştır ve bu ülkeler II. Dünya Savaşı’nın sonuna kadar Avrupalılar tarafından yönetilmişlerdir.
Roma zamanlarında Museviler kendi bölgelerinden çıkarılıp Avrupa ve Orta Doğu’ya dağılmışlardır. 1984 yılında BM Museviler yani İsrail vatandaşlarının bir ülke kurmalarına izin vermişlerdir. Ancak Araplar Filistin’ de uzun süredir yaşadıkları için savaşlar yaşanmıştır. Çıkan savaşlarda bu sebeple Mısır, Suriye ve Ürdün Filistin ile ittifak halinde olmuşlardır. ABD’nin para ve silah desteğiyle İsrail Filistin’ i üç kez yenmiştir. Bugün müslümanların kutsal kabul ettikleri Mekke ve Medine şehirlerinin koruyucusu Suudi Arabistan dünyadaki en zengin ülkelerdendir. Iraklı diktatör Saddam Hüseyin petrolden elde edilen geliri İran ve Kuveyt gibi ülkelere karşı açtığı savaşlarda silah gücü olarak kullanmıştır.
Orta Doğu’da iktidar ve güçler değişim halinde olmasına rağmen değişmeyen tek şey halk-iktidar ilişkisidir. Bunun sebebi Orta Doğu’da kimliğin iktidar üzerinden elde edilmesidir. Toplumların kimliksizliği onları ancak bir başka yere sırtlarını dayayarak var olmaya zorunlu kılmıştır
Fatmanaz Gökkaya – Gelişim Üniversitesi / Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler
Esasen Orta Doğu (Fatmanaz Gökkaya)
Yorum Yaz